Orman kadastrosuna itiraz, orman sınırlarının yanlış belirlenmesi, tespitlerin hatalı yapılması veya bu sınırların kişilerin mülkiyet haklarına zarar verecek şekilde çizilmesi durumunda başvurulan hukuki bir süreçtir. Orman kadastrosuna itiraz davası, sadece devletin orman sınırlarını tespit etmek amacıyla yaptığı çalışmalara karşı değil, aynı zamanda bu sınırların bireylerin özel mülkleri üzerinde yarattığı olumsuz etkiler nedeniyle de açılabilir.
Orman Kadastrosuna İtiraz Davası Şartları
Orman kadastrosuna itiraz davası açabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar şunlardır:
- Hukuki Menfaatin Varlığı: İtiraz davası açacak kişinin, orman kadastrosunda belirtilen sınırlarla doğrudan bir hukuki menfaati olması gerekmektedir. Örneğin, bir kişinin taşınmazı, orman kadastrosunda orman olarak tespit edilmişse ve bu durum mülkiyet haklarını etkiliyorsa, o kişi orman kadastrosuna itiraz edebilir.
- Orman Kadastro Tespitinin Yapılması: Orman kadastrosunun yapılması ve tespitlerin belirlenmiş olması gerekmektedir. Bu tespitlerin yapılmadığı veya henüz sonuçlanmamış olduğu durumlarda itiraz davaları söz konusu olamaz.
- Süresinde Başvuru: Orman kadastrosuna itiraz davaları için belirli bir süre sınırı vardır. İtiraz süresi, genellikle orman kadastrosunun ilanının yapıldığı tarihten itibaren başlar. Süresi geçtikten sonra itiraz başvuruları kabul edilmez. Bu süre, orman sınırlarının tespit edilmesinden sonra genellikle 30 gündür.
- İtiraz Sebebinin Geçerli Olması: İtirazın geçerli olabilmesi için, orman kadastrosunda yapılan tespitlerin hatalı olması veya yanlış bir sınır çizilmesi gibi somut bir gerekçe ile yapılması gerekmektedir. Bu gerekçelerin yargı tarafından kabul edilebilir olması önemlidir.
- Bilirkişi İncelemesi: İtiraz davalarında, genellikle bir bilirkişi raporu istenir. Bilirkişi, orman sınırlarının doğru olup olmadığını inceleyerek mahkemeye rapor sunar. Bu rapor, davanın sonucunu doğrudan etkileyebilir.
Orman Kadastrosuna İtiraz Hangi Mahkemede Görülür?
Orman kadastrosuna itiraz davaları, İdare Mahkemeleri‘nde görülmektedir. Çünkü orman kadastrosu, devletin kamu hizmeti olarak gerçekleştirdiği bir işlem olduğundan, bu işlemle ilgili çıkan ihtilaflar idari yargı alanına girer. İtiraz edilen durum, orman sınırlarının yanlış belirlenmesi, kamulaştırma gibi işlemlerle ilgili olduğundan, davanın çözümü idari yargıya aittir. Bu husus İdari Yargılama Usul Kanunu‘nda belirtilmiştir.
Bu tür davalar, ilk derece mahkemesi olarak İdare Mahkemeleri’nde görülür. İdare Mahkemesi, orman kadastrosunda yapılan hatalı tespitlerin düzeltilmesi için karar verir. Mahkeme, yapılan hatalı tespitlerin orman kadastrosu uygulamaları ile uyumsuz olup olmadığını, mülkiyet haklarına zarar verilip verilmediğini inceler.
İdare Mahkemesi’nin verdiği kararlara karşı, taraflar Danıştay’a başvurabilirler. Ancak, İdare Mahkemesi’nde verilen kararlar kesinleşmeden önce, ilk başvurular genellikle bu mahkemede yapılmaktadır.
Orman Kadastrosuna İtiraz Nasıl Yapılır?
Orman kadastrosuna itiraz yapmak için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
- İtirazın Hazırlanması: İtirazın yapılabilmesi için öncelikle, orman kadastrosunda belirtilen sınırların ve tespitlerin yanlış olduğuna dair somut bir gerekçe belirlenmelidir. Bu gerekçe, sınır hatalarının, kamulaştırma işlemlerinin, mülkiyet ihlallerinin varlığına dair olmalıdır.
- İtiraz Başvuru Dilekçesi: İtirazın yapılabilmesi için bir dilekçe yazılmalıdır. Dilekçede, orman kadastrosu tespitinin yanlış olduğu, tespitlerin hatalı olduğuna dair açık deliller sunulmalıdır. Ayrıca, itiraz dilekçesinde itiraz eden kişinin vekili olan Bursa gayrimenkul avukatı hukuki menfaati ve konuya ilişkin talebi de belirtilecektir.
- İtirazın İlgili İdareye Bildirilmesi: İtiraz başvurusu, Orman Genel Müdürlüğü veya ilgili idari birime yapılır. Bu kurum, itiraz başvurusu sonrası yerinde inceleme yapacak, tespitlerde bir hata olup olmadığını değerlendirecektir. Yerinde inceleme yapılmasının ardından, itiraz edilen sınırlarla ilgili düzenlemeler yapılabilir.
- Mahkemeye Başvuru: Eğer itiraz edilen tespit, idari kurum tarafından düzeltilmezse, dava açılabilir. İtiraz davası, İdare Mahkemesi’ne başvurarak yapılır. Mahkemeye başvurulmadan önce belirli bir süre içerisinde itiraz yapılması gerektiği unutulmamalıdır.
- Bilirkişi İncelemesi: Orman kadastrosuna itiraz davalarında, çoğunlukla bilirkişi raporu alınır. Bu rapor, dava sürecinde önemli bir rol oynar. Bilirkişi, orman sınırlarının doğru olup olmadığını inceleyerek mahkemeye sunar.
- Kararın Beklenmesi: Mahkeme, tüm delilleri inceledikten sonra bir karar verir. İtirazın kabul edilmesi durumunda, yanlış belirlenen orman sınırları düzeltilir. Aksi takdirde, itiraz reddedilir ve dava süreci sona erer.
Ormana Kalan Tapusuz Arazilere Ne Olur?
Orman kadastrosu sırasında tapusuz arazilerin orman olarak tespit edilmesi, bu arazinin kamulaştırılmasına ve devletin mülküne geçmesine neden olabilir. Tapusuz araziler, orman sınırları içine dahil edilirse, bu araziler devletin malı haline gelir. Bununla birlikte, bu tür arazilerin sahipleri, orman kadastrosuna itiraz ederek, arazilerinin orman sınırları dışında bırakılmasını talep edebilirler.
Tapusuz araziler için başvurulacak süreçler, orman kadastrosu tespitinin yapılmasından sonra hukuki bir mücadele gerektirir. Eğer tapusuz arazi bir kişi tarafından uzun yıllar boyunca kullanılmış ve bu kullanım orman vasfı taşımıyorsa, bu durumda da itiraz yapılabilir. Ancak, bu gibi durumlarda sahiplik iddiaları, orman kadastrosunun geçerli sınırları ile çelişebilir. İtirazın geçerli olabilmesi için, orman sınırlarının hatalı çizildiğine dair somut bir kanıt sunulması önemlidir.
Orman Kadastrosu Ne Zaman Kesinleşir?
Orman kadastrosu, tespitlerin yapılmasının ardından ilan edilen süre içinde herhangi bir itiraz yapılmazsa kesinleşir. İtiraz başvurusu yapılmadığı veya yapılmış olsa dahi mahkeme kararı ile itiraz reddedildiğinde, orman kadastrosu kesinleşmiş olur.
Orman kadastrosunun kesinleşmesi, orman sınırlarının ve orman alanlarının hukuki olarak belirlenmiş olduğu ve bu alanlarda herhangi bir değişiklik yapılmayacağı anlamına gelir. Orman kadastrosu kesinleştiğinde, bu alanlardaki taşınmazların tescili yapılır ve orman alanları olarak kabul edilir.
Kadastro işlemleri ve itirazlar, orman hukuku kapsamında yürütülen önemli bir süreçtir. Bu süreçlerin doğru bir şekilde yürütülmesi, hem kamu yararını korur hem de özel mülkiyet haklarını güvence altına alır.